Hata Mesajları
Bilgisayarmesajı: INSERT BOOTDISK, PRESS ANY KEY
Bu durumda sabitdisk
üzerinde işletim sistemi bulunamamıştır. İşletim sistemine ait bir dosyayı
(örneğin, IO.SYS, MSDOS.SYS) silmiş olabilirsiniz veya sabitdiskin açılış
sektörü arızalanmıştır. Bu hata mesajının nedeni bir virüs de olabilir.
1.
İlk olarak bilgisayarı
bir kez daha kapatın.
2.
İlk yardım veya Windows
açılış disketini sürücüye yerleştirin ve bilgisayarı tekrar çalıştırın.
3.
Bilgisayar disketten
açıldıktan sonra A: sürücüsünü gösteren DOS komut satırı ekrana gelecektir.
şimdi “sys C:” yazın ve bu sürücüye geçmek için [Enter] tuşuna basın. Bu sayede
sabitdiske yeni bir açılış sektörü yazılacak ve sistem dosyaları yeniden
yükleneceklerdir.
4.
şimdi, üzerinde DOS anti
virüs yazılımı bulunan bir disket yerleştirin ve sabitdiski tarayın.
5.
Eğer virüs bulunamazsa,
bilgisayarınızı artık sabitdiskten çalıştırabilirsiniz. Aksi takdirde
sisteminizdeki virüsü temizlemelisiniz.
Bilgisayar
mesajı: NON SYSTEM DISK
Bu mesaj, A sürücüsünde
bir disket bulunduğu zaman ekrana gelir. Yapmanız gereken tek şey disketi
çıkartmak ve bilgisayarı yeniden çalıştırmaktır.
Eğer bilgisayarınızın
açılış sırasında ilk olarak sabitdiskle çalışmasını istiyorsanız, “A:, C:”
şeklinde olan BIOS’daki açılış sırasını “C:, A:” olarak değiştirmelisiniz.
Bilgisayar, ancak bu değişiklikten sonra sabitdiski kullanarak açılacaktır.
Bunun için aşağıdaki işlemleri uygulayın:
1.
Bilgisayarı yeniden
başlatın ve BIOS Setup’ı açın.
2.
Aradığınız özelliği
ADVANCED CMOS SETUP menüsü altında bulabilirsiniz. Açılış sırasını SYSTEM BOOT
UP SEQUENCE satırından değiştirebilirsiniz. Aşağı yukarı ok tuşlarını kullanarak
bu seçeneği işaretleyin ve [Page Up] ve [Page Down] tuşlarını kullanarak
istediğiniz açılış sırasını belirleyin.
3.
Yaptığınız değişiklikleri
kaydedin ve BIOS’dan çıkın. Bunun sonucunda bilgisayar yeniden başlatılacak ve
sürücü içerisinde bir disket unutsanız dahi sizi rahatsız etmeyecektir.
Bilgisayar
mesajı: C: DRIVE ERROR
BIOS Setup’ındaki
sabitdisk bilgileri yanlış girilmiştir. Bunun sonucunda açılış sırasında bir
dizi hata mesajı ekrana gelir:
C: DRIVE ERROR
71
Press<F1> to
Resume
İşletim sistemi
yok
Sistem yok veya
sürücü hatası
Değiştirin ve
herhangi bir tuşa basın
Dikkat! Veri kaybı
tehlikesi!
CMOS Setup’da yanlış
sabitdisk parametreleri girilmişse, FORMAT komutu çalıştırıldığı zaman sabitdisk
de yanlış parametreler kullanılarak biçimlendirilecektir. Bu, eğer
bilgisayarınızda 20 GByte’lık bir disk mevcutsa ve CMOS Setup’da bu disk 10
GByte görülüyorsa, sabitdiskiniz sadece 10 GByte’lık bir disk olarak
biçimlendirilecektir. Bunun sonucunda disk üzerindeki veriler tamamen
kaybedilir. Yukarıda anlatıldığı gibi ilk olarak BIOS’daki sabitdisk
parametrelerini kontrol edin ve gerekli değişikleri yapın. Sabitdiskiniz bundan
sonra sorunsuz olarak çalışacaktır.
Bilgisayar mesajı: CONTROLLER FAILURE, HARDDISK FAILURE veya HDC FAILURE
HDC, Hard Disk Controller
ifadesinin kısaltmasıdır. Bu hata mesajı normalde arızalı bir sabitdisk anlamına
gelir. Ancak hata, arızalı bir sabitdisk kontrolörü veya daha da kötüsü (ancak
seyrek karşılaşılan bir durumdur) arızalı bir anakart anlamına da gelebilir.
1.
Bilgisayarınızı tekrar
kapatın ve açın. Eğer aynı hata mesajı bir kez daha ekrana geliyorsa, ciddi bir
donanım arızası ile karşı karşıyasınız demektir.
2.
Bilgisayarın kasasını
açın ve sabitdisk kontrolörün yuvasına tam olarak oturup, oturmadığını kontrol
edin. Eğer şanslıysanız sorunu bu şekilde çözebilir ve bilgisayarı yeniden
başlatabilirsiniz.
Eğer hata mesajı halen
ekrana geliyorsa, sorunun kaynağı biraz önce de söylendiği gibi kontrolör,
sabitdisk veya anakart olabilir. Disket sürücü kontrolörünün, sabitdisk
kontrolörü ile yan yana bulunduğu kombi kartlarda ise birinin arızası diğerini
etkilemeyebilir. Yani sistemi disket sürücü ile açmak halen mümkün olabilir.
Sabitdiski kontrol
etmek
Biraz zahmetli olmasına
rağmen oldukça kolay bir işlemdir.
1.
Bilgisayarın kasasını
açın.
2.
Sabitdiski bulunduğu
yerden çıkartın.
3.
Tüm kablolarını tekrar
takın.
4.
Sabitdiski elinizde tutun
ve bilgisayarınızı çalıştırın. Bu sırada, sabitdisk motorunun çalışıp,
çalışmadığını kontrol edin.
5.
Eğer motor çalışıyorsa,
bir sonraki bölümden okumaya devam edin.
6.
Ancak motor çalışmıyorsa,
sabitdiskin güç kablosunu başka bir sürücününkiyle değiştirin. Eğer motor
çalışmaya başlarsa, sorun güç kablosundan kaynaklanıyor demektir. Bunun için
boşta bir kabloyu kullanmaya devam edebilir veya bir Y adaptörü yardımıyla başka
bir güç kablosunu çoğaltabilirsiniz.
7.
Buna rağmen disk
çalışmıyorsa, arızalanmış ve yenisi ile değiştirilmesi gerekiyor demektir.
Verilerin yedeklenmesi ise bu durumda mümkün olmayacaktır.
Tek bir
sabitdiskiniz varsa
1.
Eğer sabitdiskteki
verilerin üzerine henüz hiç bir şey yazılmadıysa, bilgisayarı çalıştırın ve
açılış sırasında BIOS Setup’ına geçin.
2.
Sabitdiske ait Standart
Setup’taki bilgileri not edin.
3.
Sabitdiskinizi bir başka bilgisayara, örneğin bir tanıdığınızın bilgisayarına
takın. Buradaki BIOS Setup’a da sabitdiskinize ait doğru bilgileri tabii ki
girmelisiniz. Diskinizi, diğer aygıtlar ile zamanlama problemini aşmak için tek
bir sürücü olarak kurun.
4.
Eğer sabitdiskiniz
çalışırsa, sorun kontrolör kartı veya anakarttan kaynaklanıyor demektir.
Birden fazla
sabitdiskiniz varsa
1.
Arızalı olduğunu
düşündüğünüz sabitdiski, eğer ilk disk olarak tanımlanmadıysa, BIOS Setup’tan
ilk olarak işaretleyin. Diğer diskleri ise BIOS’dan silin. Ancak daha önce söz
konusu disklerin bilgilerini, ileride doğru girebilmek için not etmelisiniz.
2.
IDE kontrolördeki tüm
cihazları (sabitdisk, CD-ROM sürücü) çıkartın.
3.
Sadece arızalı olduğunu
düşündüğünüz sabitdisk takılı kalsın. Bu disk EIDE kontrolörlerden birinde
Primary, yani birincil disk olarak bulunmalıdır. Hangi bağlantı noktasının
birincil olduğunu anakartın kitapçığından öğrenebilirsiniz.
4.
Sabitdisk de üzerindeki
Jumper yardımıyla Master veya Single olarak ayarlanmalıdır. (Bunun için disk
üzerindeki açıklamalara bakabilirsiniz.) Buna, disk ilk sürünüz olarak
kurulmadığı zaman özellikle dikkat etmelisiniz.
5.
Bilgisayarı yeniden
başlatın.
6.
Eğer sabitdiskiniz
çalışıyorsa, arıza başka bir diskten de kaynaklanıyor olabilir. Bu durumda
yukarıdaki işlemleri diğer diskler için de uygulamalısınız.
7.
Eğer bilgisayarınız
hiçbir disk ile çalışmazsa, sorun kontrolör veya anakarttan kaynaklanıyor
olabilir. Aynı anda birden fazla diskin arızalanması ihtimali ise neredeyse
imkansızdır.
Sabitdisk
kontrolörünü test etmek
Bu da tek başınıza
rahatlıkla gerçekleştirebileceğiniz çok basit bir kontrol işlemidir.
Harici
kontrolör kartına sahipsiniz.
1.
Kontrolör kartınızı test
etmek için yeni bir sabitdisk kontrolörüne ihtiyacınız olacak. Eğer başka bir
kontrolör kartına sahip değilseniz, (zaten kimin iki tane kartı olabilir ki!),
kısa bir süre için size verebilecek bir tanıdığınızdan yardım isteyebilirsiniz.
Ancak bu kartın da bilgisayarınızın Bus System’ine (ISA, PCI, EISA) uygun
olmasına dikkat etmelisiniz.
2.
Kontrolör kartınızı
yenisi ile değiştirin. Kartın ayarlarının yapılmasına gerek yoktur.
3.
Sabitdiskinizi ve disket
sürücünüzü bu karta bağlayın ve bilgisayarınızı yeniden başlatın.
4.
Bilgisayarınız sorunsuz
bir şekilde açılırsa, arızayı tespit ettiniz demektir.
Anakarta entegre bir
kontrolöre sahipsiniz
1.
Eğer bilgisayarınızdaki
kontrolör anakart üzerinde entegre bir şekilde bulunuyorsa, ödünç aldığınız
kartı takmadan önce bu parçayı kapatmalısınız. Bunun için normalde anakart
üzerinde bir Jumper veya DIP şalteri bulunabilir. Bazı modern bilgisayarlarda
ise kontrolörü BIOS Setup’tan kapatabilirsiniz. Bu kontrolörü nasıl
kapatabileceğinizi ise anakartın kitapçığından öğrenebilirsiniz.
2.
Sabitdiskinizi ve disket
sürücünüz bu karta bağlayın ve bilgisayarınızı yeniden başlatın.
3.
Eğer her şey yolunda
giderse, kendinize yeni bir kontrolör satın almalısınız. Tamir edilmesi mümkün
olmayacağı için, anakartınız üzerindeki arızalı kontrolörün kapalı kalması
gereklidir.